Scherpe kanten
Het zit als een visgraat in mijn keel. Hoewel Divosa, de VNG en het ministerie van SZW goede bestuurlijke overleggen hadden over het steunpakket. Hoewel we het logisch vinden dat de overheidssteun rond corona wordt beëindigd en we weer teruggaan naar de oude situatie. Ondanks de goede samenwerking. Toch die visgraat. Onlangs werd namelijk duidelijk dat er nog iets teruggaat naar het oude. De vier weken zoektermijn voor jongeren die een bijstandsuitkering aanvragen, gaat opnieuw in.
Het is precies deze ogenschijnlijk kleine herinvoering die ervoor zorgt dat gemeenten níet kunnen doen wat nodig is voor jongeren in kwetsbare situaties. Zonder inkomen maken zij schulden of zitten zij zonder eten of een dak boven hun hoofd. In het ergste geval komen ze in de handen van criminelen die wél een oplossing voor hun problemen hebben. En Rijk en gemeenten moeten vervolgens weer kapitalen uittrekken om dit tegen te gaan.
Waarom? Omdat we hebben bedacht dat er precies vier weken nodig zijn voor het vinden van een legale toekomst? Het is een onnavolgbare hardheid in de Participatiewet die simpelweg niet uit te leggen is aan een jongere die niet naar huis kan, geen werk of geld heeft en eindelijk de moed bij elkaar heeft geraapt om bij hulpverleners of de gemeente aan te kloppen. Een jongere die nu afhankelijk is van de creativiteit en de moed van de professional die hij tegenover zich heeft.
Durft diegene af te wijken van de wet, zoals Tim ’S Jongers in deze Sprank bepleit? Ik hoop het van harte, maar het zou daar niet van mogen afhangen. Het zou goed zijn als de wet expliciet uitzonderingen maakte voor jongeren die duidelijk in de knel zitten. Het herstel van vertrouwen van burgers in de overheid begint ermee dat de overheid haar eigen professionals vertrouwt in het kunnen afwegen en uitleggen welke jongere meteen een voorschot of uitkering nodig heeft en welke niet. Gelukkig wil het Rijk in de nieuwe regeerperiode de scherpe kanten van de Participatiewet afhalen. Maar daar hebben de kwetsbare jongeren na 1 oktober nog even niks aan.
