Slopen
Wie vanuit een dalend vliegtuig Nederland bekijkt, ziet een keurig ingedeeld landschap. Eerst in grote lijnen, met strak verkavelde stukken grond. En naarmate het vliegtuig de landingsbaan nadert, zie je hoe we tot in onze achtertuinen alles netjes verdeeld hebben. Deze vierkante meters van jou, met jouw regenton en schuurtje vol gereedschap en aan de andere kant van de schutting mijn vierkante meters met mijn regenton en schuurtje vol met hetzelfde gereedschap. Onze groeiende welvaart heeft ervoor gezorgd dat de meeste mensen zich hun eigen plek kunnen veroorloven.
Dat geeft comfort en autonomie en is zeker wat waard. Maar het heeft ook het individualisme in onze samenleving versterkt; we zijn te veel gaan hechten aan ‘onze’ vierkante meters. Je kunt je toch geen ander land bedenken waar een Rijdende Rechter een dagtaak heeft aan gebakkelei over heggen en schuttingen? Zelf denk ik dat de schutting zijn beste tijd heeft gehad. Deeltuinen veroveren snel terrein en dat levert ontzettend veel op: meer contact tussen buurtgenoten, een grotere tuin om van te kunnen genieten en minder onnodige spullen. Eén grasmaaier is voldoende. Bovendien kun je in zo’n tuin gezamenlijk investeren in een vijver of moestuin.
Ook in het sociaal domein mogen de schuttingen wat mij betreft verdwijnen. De problemen zijn inmiddels zo groot dat verandering onontkoombaar is, vinden ook de ROB, WRR en de commissie-Borstlap: stuk voor stuk stellen ze rigoureuze veranderingen voor. En dat is maar een greep uit de signalen die aangeven dat het oude systeem zijn beste tijd heeft gehad. De maatschappelijke vragen waarop we in ons domein antwoord zoeken, laten zich niet enkelvoudig oplossen vanuit één domein of gezichtspunt. Als je dakloosheid enkel ziet als het gebrek aan een woning, mis je broodnodige informatie over mogelijke ggz-problemen of schulden.
Hoewel verschillende specialismen en verantwoordelijkheden nodig blijven, is het tijd om de schuttingen te slopen die daartussen staan. Alleen zo kunnen we elkaar weer ontmoeten, slimmer samenwerken en weten we beter wat burgers meemaken als zij ons ontmoeten. Want daar gaat het uiteindelijk om. En een bijkomend voordeel: zonder schutting kunnen we er ook niets meer overheen kieperen.
