Francis Nijhof, jongerenwerker bij welzijnsorganisatie ElkWelzijn in Culemborg, weet dat het soms lastig is om jongeren actief te betrekken. “Zij willen vaak wel wat betekenen in hun wijk en hebben daar ook ideeën voor, maar ze hebben geen vertrouwen in de gemeente of weten niet waar te beginnen. Dan geven ze al gauw op.”
Daarom werkt de gemeente Culemborg in het Gelderse Rivierenland al vier jaar met de Speaking Minds-methode van Save The Children Nederland. De methode richt zich op jongeren van het vmbo, het praktijkonderwijs en het mbo. Tijdens een projectweek worden zij aan beleidsmakers gekoppeld om vervolgens hun advies uit te brengen over een beleidsvraagstuk, zoals het voorkomen van schulden of het leuker maken van de wijk voor jongeren. Nijhof: “Er wordt veel voor jongeren bedacht door de gemeente, dit is een manier om dat om te draaien.”
Verjaardagskaart
Het project levert de gemeente Culemborg concrete input op om op voort te borduren, zegt beleidsadviseur Marjolein Terstappen. “Vorig jaar is bijvoorbeeld het idee geopperd om een verjaardagskaart te sturen aan elke jongere die achttien wordt. Naast felicitaties moet op die kaart komen te staan wat er allemaal verandert vanaf die leeftijd. Dat zijn we nu aan het uitwerken.”
Tijdens de projectweek werken leerlingen in groepjes aan de beleidsadviezen en brengen ze bezoekjes aan de politie en het gemeentehuis. Zo krijgen zij de kans om in gesprek te gaan met onder anderen beleidsmakers, de wijkregisseur en de politie: mensen die normaal gesproken ver van hen af staan. Nijhof: “We laten de jongeren zien: de gemeente is niet stoffig en de politie is er ook om je te helpen. Dat kijkje achter de schermen vinden ze heel speciaal.”
Tijdens een slotbijeenkomst op het gemeentehuis geven de leerlingen een presentatie over hun ideeën. “Het is mooi om te zien dat ook degenen die eerder nog niet durfden of niet wilden daar dan toch staan.”
Maatschappelijke diensttijd
Naast de Speaking Minds-projectweek bestaat de optie om de methode uit te breiden. In Culemborg is de projectweek sinds vorig jaar gekoppeld aan de maatschappelijke diensttijd voor middelbare scholieren. De leerlingen gaan na die eerste week nog tien weken aan de slag om het meest kansrijke advies verder uit te werken. “Behalve de verjaardagskaart hadden de leerlingen vorig jaar het idee om gratis sportkleding te geven aan jongeren die dat nodig hebben”, vertelt Nijhof. “Wij regelden een pand, de leerlingen zamelden sportkleding in en zo hebben we hun advies samen echt kunnen uitvoeren. Wat hun laat zien: je moet er wat moeite voor doen, maar dan kan je wel iets bereiken.”
Inmiddels is de methode in Culemborg onderdeel geworden van het jongerenwerk. Er is een samenwerking opgezet met lokale partijen als vo-scholen en wijkagenten. En jongerenwerker Nijhof is opgeleid als lokale trainer, zodat de methode ook op langere termijn kan worden ingezet. “Die lokale inbedding is nu onze de kracht.”
Terstappen vult aan: “Door de jaren heen hebben we een integrale aanpak opgezet, met de gemeente, de scholen en het jongerenwerk. Er gaat wel tijd in zitten om de scholen warm te krijgen voor zo’n project. Het is een uitgebreid programma waarvoor een hele week vrij geroosterd moet worden. Die energie moet dus ook bij de scholen vandaan komen.”
Succes
Uiteindelijk zijn het de mensen die de Speaking Minds-methode tot een succes maken, zegt de beleidsadviseur. “Het is belangrijk dat je in de samenwerking met partners die mensen inzet die makkelijk contact maken met de doelgroep en die de schooldynamiek kennen. Bij Save the Children zit veel kennis en kunde, zij spelen een belangrijke rol hierin.”
De reacties van de leerlingen zijn alle investeringen dubbel en dwars waard, zegt Terstappen. “Leerlingen voelen zich gehoord en gezien en zijn trots op wat ze bereikt hebben. Aan het einde van het project krijgen ze een certificaat en dan zeggen ze: ‘Deze ga ik boven mijn bed hangen’.”
Dit artikel is tot stand gekomen op initiatief van Speaking Minds.
Speaking Minds MDT is een project van Save the Children, Defence for Children en Stimulansz en wordt mogelijk gemaakt door ZonMw. Heeft jouw gemeente of organisatie interesse in het project? Mail dan naar: info@speakingminds.nl of kijk op onze website: speakingminds.nl.
