Speelgoedbrug

Onlangs las ik op LinkedIn een post over een vader die met zijn kind een speelgoedbrug bouwde. Een van de pijlers van de brug stond scheef. De vader stelde toen voor een bouwsteentje toe te voegen, zodat alles weer recht stond. Later zag hij dat zijn kind een steentje had weggehaald, waardoor de brug net zo recht stond. En net zo stevig. Daar was pa even niet opgekomen.

Hoe vaak zien we dit soort situaties niet terug in ons werk en in het sociaal domein? Deugt er een regeling niet, dan voegen we er vaak iets aan toe om dat recht te zetten. Nooit komen we op het idee om het eenvoudiger te maken. Het sociaal domein is ‘doorgeorganiseerd’, zoals we al met elkaar bespraken op het Divosa Najaarscongres.

Datzelfde congres bood ook een pijnlijk inkijkje in hoe lang we inefficiënties kunnen volhouden. Vaak denken we dat we iets nieuws doen, terwijl het enkel symptoombestrijding is. Telkens wordt hetzelfde plan ingezet om min of meer hetzelfde te bereiken. Aan het oplossen van structurele problemen komen we niet toe. En schrik niet, in de jeugdzorg gaat het al vijftig jaar zo, bleek uit onderzoek.

Heel anders kijken

Hoe kunnen we dit doorbreken? Door heel anders te kijken. In het interview met ‘fietsprofessor’ Marco te Brömmelstroet in dit nummer wordt dat fraai beschreven, met de IJtunnel als voorbeeld. Tijdens de Dam-tot-Damloop wordt deze tunnel afgesloten. Logisch, zou je denken. Maar eigenlijk betekent dit alleen dat de tunnel dicht is vanuit het perspectief van de automobilist. Want voor de lopers gaat deze juist open!

Ook in het sociaal domein moeten we openstaan voor compleet andere oplossingen. Kijk naar wat je wilt bereiken, bijvoorbeeld maatschappelijke solidariteit, en staar je niet blind op het middel dat je tot je beschikking hebt, zoals dé ouderenzorg of dé jeugdzorg. Dan kunnen alternatieven komen bovendrijven, waar we anders misschien nooit op zouden komen.

Houd mensen binnenboord

Een mooie bijvangst is dat we dan de inwoner hopelijk binnenboord houden. Mensen zijn soms vervreemd van de samenleving die er voor hen zou moeten zijn. Lees ook daarover in dit nummer, over een kleine maar groeiende groep inwoners die de maatschappij de rug toekeert.

Uiteindelijk willen we dat alle mensen in kwetsbare situaties zich gesteund weten. En niet verdwalen in een log en onoverzichtelijk systeem. We kunnen de samenleving beter maken door anders te kijken en door open te staan voor iets anders. Net als dat slimme kind met zijn bouwsteentjes.

Erik Dannenberg - voorzitter van Divosa