Zakaria ontdekte al snel de leestafel met alle kranten. Geld voor een krant was er thuis niet en Zakaria was nieuwsgierig. “Mijn moeder is analfabeet, ze spreekt nu aardig Nederlands, maar lezen is nog steeds lastig. Ze heeft ons altijd gestimuleerd om veel te lezen.”
Het Oude Noorden, vertelt hij, was destijds een wijk met problemen. “Armoede, drugscriminaliteit, hangjeugd en talloze verleidingen.” El-Khetabi droomde er echter van om profvoetballer te worden. Het bleef niet bij dromen. De jonge Rotterdammer speelde op hoog niveau, kwam elk jaar de selecties door. Tot een nare blessure op zijn 17e een einde maakte aan zijn voetbalcarrière. “Achteraf misschien maar beter. Hoezeer ik ook genoot en geniet van het voetbal en de verbinding die sport kan geven, vond ik het ook een kleine wereld.”
Gietijzeren bouwsel
De vijf kinderen van een Marokkaanse imam die naar Nederland kwam om in de havens te werken, groeiden op in een flat met Nederlandse, Turkse en Surinaamse buren. En dan waren er nog de zomervakanties in Marokko. “Toen de familie van mijn moeder van het dorp naar de stad verhuisde, woonden ze eerst in een soort gietijzeren bouwsel. Dat maakte indruk op mij als kind. Hier gaat iets niet goed, besefte ik. Ik zag ook dat alles in Nederland zo goed geregeld was. Achteraf denk ik dat daar mijn interesse in overheid en bestuur is begonnen.”
Zakaria had het geluk dat hij makkelijk kon leren. “Mijn ouders waren ook wel streng. We moesten ons best doen op school, hard werken om verder te komen. Eerlijk gezegd was ik ook geen kind dat de grenzen opzocht. Ik was een nogal braaf jongetje.” Op het vwo in Kralingen kwam Zakaria in aanraking met weer een andere wereld. “Ik zat met kinderen in de klas wier ouders arts of advocaat waren, zij droegen andere kleding en woonden in enorme huizen.” Hoewel zijn ouders het niet breed hadden, hebben hij en zijn broer en zussen daar niet echt last van gehad. “Onze koelkast was altijd gevuld, maar naar de Efteling zat er niet in. Tegelijk had ik mijn familie in Marokko als referentiekader. Elke zomer gingen we met een auto vol cadeaus naar hen toe.”
Rollen
Na het vwo ging hij naar de Erasmus Universiteit. Bestuurskunde studeren. “We hebben thuis allemaal gestudeerd, hebben allemaal mooie banen nu.” De studie boeide hem. Het spanningsveld tussen politiek en bestuur, tussen overheid en samenleving. “In die tijd vroegen ze bij het jeugdhonk of ik daar huiswerkbegeleiding wilde geven. Al gauw werden dat twee volle klassen, 12 uur per week. Werken met de jongeren vond ik leuk, maar ook intensief. En ik zag de problemen die er thuis speelden.”
Kort daarna werd hij gevraagd als projectleider van het jeugdhonk en zat hij ineens als student aan tafel bij de gemeente en andere partners in de stad. “Dat zou je een rode draad in mijn carrière kunnen noemen: ik rol vaak ergens in. In deze rol maakte ik kennis met botsende logica’s en met de systeemwereld.” Het fascineerde hem en na zijn afstuderen ging hij aan de slag als trainee bij adviesbureau Berenschot. “Daar heb ik erg veel geleerd, maar ik miste de impact en tastbaarheid. Verschil maken is inmiddels een belangrijke drijfveer geworden.”
Wij West
El-Khetabi kwam terecht bij de afdeling handhaving, stadstoezicht van gemeente Rotterdam. Na zes jaar maakte hij – inmiddels als leidinggevende – de overstap naar het sociaal domein. “Vervolgens heb ik vier jaar gewerkt als manager voor de Rotterdamse wijkteams op Zuid, de weerbarstigste plek. Eén plan, één gezin, één regisseur, dat klinkt zo logisch, maar ga het maar eens doen.”
Al zijn ervaringen uit Rotterdam nam hij in 2019 mee naar de wereld van de woningcorporaties. Eerst als directeur bij Woonbron en dit jaar werd hij bestuursvoorzitter van Stedelink, de woningcorporatie voor Delft, Zoetermeer en Zuidplas. “Zorgen voor voldoende, goede en betaalbare woningen. Dat is onze kerntaak. Een veilige basis van waaruit huurders prettig kunnen leven. Met een goede dienstverlening, zodat zij zich gezien en gehoord voelen.”
Maar El-Khetabi kijkt graag ook over de grens van zijn werkterrein heen. “Een voorbeeld is mijn deelname aan de Alliantieraad van het project ‘Wij West, gelijke kansen in Delft’. De komende twintig jaar gaan we samen met bewoners, gemeente, ondernemers, scholen en andere partijen aan de slag. Het doel: zorgen dat alle bewoners kunnen meedoen in de samenleving en jongeren in Delft-West evenveel kansen hebben om hun talenten te ontplooien als jongeren in andere wijken.”
Hij maakt zich zorgen over het groeiende cynisme en het wantrouwen richting de overheid. “Een groot risico, helemaal in het besef dat we hier met elkaar op een heel welvarende puist zitten.” De 41-jarige El Khetabi – ‘ik heb veel energie’ – is, naast zijn drukke baan en drie kinderen, ook lid van de raad van advies van Kennisplatform Inclusief Samenleven en voorzitter van de raad van toezicht van Kenniscentrum Cultuureducatie Rotterdam. “Ik blijf nieuwsgierig naar andere werelden en schuif graag aan bij andere tafels. Dat blijft.”
