“We hadden nooit kunnen voorzien dat deze groep vluchtelingen naar Nederland zou komen”, zegt Eugène van Mierlo, wethouder in de gemeente Almelo.

“Almelo leeft erg mee met de vluchtelingen en heeft direct een locatie beschikbaar gesteld voor 300 Oekraïners toen duidelijk werd dat er opvanglocaties nodig waren.” Inmiddels telt de gemeente 420 opvangplekken.

De bereidwilligheid onder gemeenten is groot, maar tegelijkertijd leven er ook nog veel vragen. Bijvoorbeeld over de registratie en verstrekkingen van leefgeld. Michel van Brink, senior adviseur sociaal domein in Almelo: “De eerste acties vanuit het Rijk waren gericht op leefgeld per week. Begrijpelijkerwijs kregen we al snel vragen van vluchtelingen en gastgezinnen over wanneer het geld zou komen. Maar we werkten juist aan de mogelijkheid om per maand uit te betalen. Liefst was er van meet af aan duidelijkheid gegeven.”

Meteen aan de slag

Softwareleverancier Centric was een van de partijen die pleitte voor het maandelijks uitkeren van leefgeld. Henk Hulst, productmanager bij Centric: “Leefgeld per week uitkeren, zoals de gewoonte is bij asielzoekers, is voor gemeenten niet handig en administratief bovendien heel moeilijk te regelen.” Op softwaregebied is veel werk verzet om achter de schermen alles op orde te krijgen en de Oekraïners snel te kunnen helpen. “Zodra we de details van de leefgeldregeling te horen kregen, zijn we aan de slag gegaan. Na vijf dagen hadden we een werkinstructie klaarliggen.” De betalingen kunnen in de bestaande software van Centric worden ingepland, zegt Hulst. “Dat scheelt veel werk. Met onze instructie kun je het in principe binnen één dag ingericht hebben.”

Prepaidkaarten

De gemeente Almelo is een van de ruim 280 gemeenten die diensten voor het sociaal domein van Centric afnemen. Tom Busschers, verantwoordelijk voor het coördineren van de uitvoering in Almelo: “Het voordeel van deze software is dat we ook zaken als leeftijd en het aantal kinderen kunnen bijhouden. Die hebben namelijk invloed op de hoogte van de betaling.” Zijn collega Van Brink vult aan: “Ook het type opvang speelt mee. In een gemeentelijke opvang hebben vluchtelingen geen woonlasten, in een particuliere opvang wel.”

Om het leefgeld uit te keren gaan gemeenten onder meer werken met prepaidkaarten van de Bank Nederlandse Gemeenten. Hulst: “De registratie van die passen ondersteunen we nu ook in ons systeem.” Veel is dus al geregeld, maar productmanager Hulst ziet dat er alweer nieuwe vragen rijzen bij gemeenten. “Moeten zij bijvoorbeeld ook een brief of een beschikking sturen aan de mensen die leefgeld krijgen? En hoe zit het met het betalen van zorgkosten?”

Expertgroepen

Om goed zicht te houden op de vragen uit de praktijk, werkt Centric met expertgroepen. Hierin overlegt het bedrijf met gemeenten over de gevolgen van wet- en regelgeving voor de doorontwikkeling van de software. Busschers zit in een van de expertgroepen. “Het voordeel is dat we opkomende zaken als de plotselinge opvang van vluchtelingen meteen kunnen bespreken. Wat is voor ons belangrijk en wat kunnen we van Centric verwachten?”

De lessen uit de corona-epidemie helpen Centric en gemeenten om snel te kunnen schakelen, vertelt Hulst. “Wij zijn met andere softwareleveranciers aangesloten bij een ICT-werkgroep van de VNG. Die is in het leven geroepen bij de start van de coronacrisis. Sindsdien hebben we frequent overleg om mee te denken over de uitvoerbaarheid van nieuwe regelingen. Zo kunnen we voorkomen dat het te complex wordt en er daarmee veel softwareaanpassingen nodig zijn.”

Al met al is het een ‘megaoperatie’ voor gemeenten, zegt ook wethouder Van Mierlo. “Het is mooi om te zien hoe we in zo’n korte periode zulke grote groepen een nieuw tijdelijk thuis kunnen bieden. En als je ziet hoeveel initiatieven er ook uit de samenleving komen, is dat echt hartverwarmend.”

Meer weten?

Zie het e-book over de eDiensten Sociaal Domein van Centric: centric.eu/edienstensociaaldomein.

Dit artikel is tot stand gekomen op initiatief van Centric.